prestatzea#False#False#---#SN#<1> Euskarak, katalanak eta gaztelaniak atzizki eta aurrizkien bidez gauzatzen dituzten eratorpen-bideen arteko erkaketa: ondorio lexikografikoak.#1#1#<2> Hitzaldi honek azken hiru urteotan lau unibertsitate hauen taldeek egindako ikerkuntzaren ondorioetako batzuk azaltzeko helburua izango luke. <3> Lan hori, Madrilgo Hezkuntza Ministeritzak diruz babesturiko Configuración morfológica y estructura argumental: léxico y diccionario izeneko proiektuaren barruan egin da, ikuspuntu hirukoitz baten barruan. <4> Lehenik, atzizki eta aurrizkien bidezko eratorpen-prozesuak aztertu dira hiru hizkuntzetan, <5> bereziki eratorpen-oinarri modura aditza dutenak edo eratorri modura aditza ematen dutenak arakatuz; <6> ondorioz, bi desberdintasun nagusi aurkitu dira: euskararen barruan atzizki eta aurrizkien bidezko eratorpenen arteko, eta euskal eratorrien eta eratorri erromanikoen artekoa. <7> Bigarrenik, bi desberdintasun horietarako azalpen teoriko bat bilatu eta aurkitu da. <8> Hirugarrenik, azalpen teoriko horrek lexikogintzan eman dezakeen laguntza finkatzen saiatu gara. <9> Komunikazio honek, azalpen teorikoa eta ondorio lexikografikoak laburbilduko lituzke batez ere. <10> Edozein azalpen teorikok argitu behar dituen bi desberdintasunak, zehazkiago, hauexek dira: <11> a) euskarak atzizki ugari baditu ere, <12> oso aurrizki gutxi dauka, <13> eta b) desoreka hori ez dago inola ere hizkuntza erromanikoetan. <14> Gure hipotesiak, euskararen eta hizkuntza erromanikoen ezaugarri sintaktiko bat morfologiaraino estrapolatuko du: <15> eratorpenean ere euskarak egituraren burua edo gunean eskuinaldean jartzen du, eta hizkuntza erromanikoek ezkerraldean. <16> Hau hobeto azaltzeko, <17> kontutan hartu behar da hizkuntza erromanikoen aurrizkiek bi eratara jokatzen dutela: <18> buru baten modifikatzaile modura jokatzen dutenak, buru horren ezkerraldean ager daitezke (refer / rehacer, desfer / deshacer, predir / predecir), <19> eta buru modura jokatzen dutenak ere, lehenengo gunean kokatzen dira, <20> osagarria eskuinaldean hartzen baitute (eslomar-se / desplomarse, desfullar / deshojar). <21> Lehenengo kasuan, aurrizkiak buruaren zehaztasun bat adierazten du <22> (predecir eratorria, decir oinarriburuaren zehaztasun bat da: aurretik esan, baina esan, azken finean); <23> bigarren kasuan, aurrizkia bera da burua, <24> osagarria eratorpen-oinarria delarik; <25> izan ere, Prehistoria ez da historia oinarri-osagarriaren zehaztasun bat, oinarria (historia) ez den bestelako gauza bat baizik). <26> Euskarak bere aldetik, lehenengo eredua baino ez dauka eskuragarri, bi ikuspegitatik egiazta daitekeenaren arabera: <28> aurrean kokatuz <27> Lehenik, erromantikoetan aurreko era bietara jokatzen duen des- atzizki mailegatuak, desegin eratorrian, egin oinarri-buruaren modifikatzaile modura jokatzen du <29> (egitearen alderantzizkoa), <30> baina aurrizki-osagarria/oinarriburua eredua aurkitu nahi dugunean (deshojar), <31> desostatu gaizki eginda dagoela beha daiteke nonbait; <32> ber-/bir- 're-' eta ez- 'in-/des-' aurrizkiek ere, horrelaxe jokatzen dute. <33> Ondorio lexikografikoei begira, lehenik desostatu bezalakoak egiteko eragozpenak azpimarratuko genituzke hitzaldi honetan. <34> Bigarrenik, agerian utziko genuke hizkuntza erromanikoen (eta ingelesen) aurrizki-burua/oinarri-osagarriaren euskal ordaina oinarriosagarria/ atzizki-burua dela zuzen-zuzenean. <35> Honek laguntza paregabea emango du gaurko lexikogintzan: <36> des1 hoja2 r ?hosto2 gabe1 tu bezalako saioetatik haruntzago, kontutan hartu beharko dugu hostoak2 galdu/kendu1 bezalako aukera, <37> baina bereziki, pozoin-du 'envenenar', bigun-du 're-blandecerse', lerro-ka-tu 'a-linear', irin-ez-ta-tu 'en-harinar', lur-reratu 'a-terrizar' direlako "jauziak" estandartzat hartu beharko dira, <38> a-, des-, en-, es-, in- edo re- bezalako aurrizkien ordainak aurkitzerakoan <39> bide emankorrak eriden nahi baditugu.#2#38#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###### elaborazioa#True#False#---#NS#<2> Hitzaldi honek azken hiru urteotan lau unibertsitate hauen taldeek egindako ikerkuntzaren ondorioetako batzuk azaltzeko helburua izango luke. <3> Lan hori, Madrilgo Hezkuntza Ministeritzak diruz babesturiko Configuración morfológica y estructura argumental: léxico y diccionario izeneko proiektuaren barruan egin da, ikuspuntu hirukoitz baten barruan. <4> Lehenik, atzizki eta aurrizkien bidezko eratorpen-prozesuak aztertu dira hiru hizkuntzetan, <5> bereziki eratorpen-oinarri modura aditza dutenak edo eratorri modura aditza ematen dutenak arakatuz; <6> ondorioz, bi desberdintasun nagusi aurkitu dira: euskararen barruan atzizki eta aurrizkien bidezko eratorpenen arteko, eta euskal eratorrien eta eratorri erromanikoen artekoa. <7> Bigarrenik, bi desberdintasun horietarako azalpen teoriko bat bilatu eta aurkitu da. <8> Hirugarrenik, azalpen teoriko horrek lexikogintzan eman dezakeen laguntza finkatzen saiatu gara. <9> Komunikazio honek, azalpen teorikoa eta ondorio lexikografikoak laburbilduko lituzke batez ere.#2#9#<10> Edozein azalpen teorikok argitu behar dituen bi desberdintasunak, zehazkiago, hauexek dira: <11> a) euskarak atzizki ugari baditu ere, <12> oso aurrizki gutxi dauka, <13> eta b) desoreka hori ez dago inola ere hizkuntza erromanikoetan. <14> Gure hipotesiak, euskararen eta hizkuntza erromanikoen ezaugarri sintaktiko bat morfologiaraino estrapolatuko du: <15> eratorpenean ere euskarak egituraren burua edo gunean eskuinaldean jartzen du, eta hizkuntza erromanikoek ezkerraldean. <16> Hau hobeto azaltzeko, <17> kontutan hartu behar da hizkuntza erromanikoen aurrizkiek bi eratara jokatzen dutela: <18> buru baten modifikatzaile modura jokatzen dutenak, buru horren ezkerraldean ager daitezke (refer / rehacer, desfer / deshacer, predir / predecir), <19> eta buru modura jokatzen dutenak ere, lehenengo gunean kokatzen dira, <20> osagarria eskuinaldean hartzen baitute (eslomar-se / desplomarse, desfullar / deshojar). <21> Lehenengo kasuan, aurrizkiak buruaren zehaztasun bat adierazten du <22> (predecir eratorria, decir oinarriburuaren zehaztasun bat da: aurretik esan, baina esan, azken finean); <23> bigarren kasuan, aurrizkia bera da burua, <24> osagarria eratorpen-oinarria delarik; <25> izan ere, Prehistoria ez da historia oinarri-osagarriaren zehaztasun bat, oinarria (historia) ez den bestelako gauza bat baizik). <26> Euskarak bere aldetik, lehenengo eredua baino ez dauka eskuragarri, bi ikuspegitatik egiazta daitekeenaren arabera: <28> aurrean kokatuz <27> Lehenik, erromantikoetan aurreko era bietara jokatzen duen des- atzizki mailegatuak, desegin eratorrian, egin oinarri-buruaren modifikatzaile modura jokatzen du <29> (egitearen alderantzizkoa), <30> baina aurrizki-osagarria/oinarriburua eredua aurkitu nahi dugunean (deshojar), <31> desostatu gaizki eginda dagoela beha daiteke nonbait; <32> ber-/bir- 're-' eta ez- 'in-/des-' aurrizkiek ere, horrelaxe jokatzen dute. <33> Ondorio lexikografikoei begira, lehenik desostatu bezalakoak egiteko eragozpenak azpimarratuko genituzke hitzaldi honetan. <34> Bigarrenik, agerian utziko genuke hizkuntza erromanikoen (eta ingelesen) aurrizki-burua/oinarri-osagarriaren euskal ordaina oinarriosagarria/ atzizki-burua dela zuzen-zuzenean. <35> Honek laguntza paregabea emango du gaurko lexikogintzan: <36> des1 hoja2 r ?hosto2 gabe1 tu bezalako saioetatik haruntzago, kontutan hartu beharko dugu hostoak2 galdu/kendu1 bezalako aukera, <37> baina bereziki, pozoin-du 'envenenar', bigun-du 're-blandecerse', lerro-ka-tu 'a-linear', irin-ez-ta-tu 'en-harinar', lur-reratu 'a-terrizar' direlako "jauziak" estandartzat hartu beharko dira, <38> a-, des-, en-, es-, in- edo re- bezalako aurrizkien ordainak aurkitzerakoan <39> bide emankorrak eriden nahi baditugu.#13#38#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#3###### laburpena#True#False#---#NS#<2> Hitzaldi honek azken hiru urteotan lau unibertsitate hauen taldeek egindako ikerkuntzaren ondorioetako batzuk azaltzeko helburua izango luke. <3> Lan hori, Madrilgo Hezkuntza Ministeritzak diruz babesturiko Configuración morfológica y estructura argumental: léxico y diccionario izeneko proiektuaren barruan egin da, ikuspuntu hirukoitz baten barruan. <4> Lehenik, atzizki eta aurrizkien bidezko eratorpen-prozesuak aztertu dira hiru hizkuntzetan, <5> bereziki eratorpen-oinarri modura aditza dutenak edo eratorri modura aditza ematen dutenak arakatuz; <6> ondorioz, bi desberdintasun nagusi aurkitu dira: euskararen barruan atzizki eta aurrizkien bidezko eratorpenen arteko, eta euskal eratorrien eta eratorri erromanikoen artekoa. <7> Bigarrenik, bi desberdintasun horietarako azalpen teoriko bat bilatu eta aurkitu da. <8> Hirugarrenik, azalpen teoriko horrek lexikogintzan eman dezakeen laguntza finkatzen saiatu gara.#2#6#<9> Komunikazio honek, azalpen teorikoa eta ondorio lexikografikoak laburbilduko lituzke batez ere.#9#9#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#2###laburbildu#Middle## elaborazioa#True#False#---#NS#<2> Hitzaldi honek azken hiru urteotan lau unibertsitate hauen taldeek egindako ikerkuntzaren ondorioetako batzuk azaltzeko helburua izango luke.#2#2#<3> Lan hori, Madrilgo Hezkuntza Ministeritzak diruz babesturiko Configuración morfológica y estructura argumental: léxico y diccionario izeneko proiektuaren barruan egin da, ikuspuntu hirukoitz baten barruan. <4> Lehenik, atzizki eta aurrizkien bidezko eratorpen-prozesuak aztertu dira hiru hizkuntzetan, <5> bereziki eratorpen-oinarri modura aditza dutenak edo eratorri modura aditza ematen dutenak arakatuz; <6> ondorioz, bi desberdintasun nagusi aurkitu dira: euskararen barruan atzizki eta aurrizkien bidezko eratorpenen arteko, eta euskal eratorrien eta eratorri erromanikoen artekoa. <7> Bigarrenik, bi desberdintasun horietarako azalpen teoriko bat bilatu eta aurkitu da. <8> Hirugarrenik, azalpen teoriko horrek lexikogintzan eman dezakeen laguntza finkatzen saiatu gara.#3#6#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###### elaborazioa#True#False#---#NS#<3> Lan hori, Madrilgo Hezkuntza Ministeritzak diruz babesturiko Configuración morfológica y estructura argumental: léxico y diccionario izeneko proiektuaren barruan egin da, ikuspuntu hirukoitz baten barruan.#3#3#<4> Lehenik, atzizki eta aurrizkien bidezko eratorpen-prozesuak aztertu dira hiru hizkuntzetan, <5> bereziki eratorpen-oinarri modura aditza dutenak edo eratorri modura aditza ematen dutenak arakatuz; <6> ondorioz, bi desberdintasun nagusi aurkitu dira: euskararen barruan atzizki eta aurrizkien bidezko eratorpenen arteko, eta euskal eratorrien eta eratorri erromanikoen artekoa. <7> Bigarrenik, bi desberdintasun horietarako azalpen teoriko bat bilatu eta aurkitu da. <8> Hirugarrenik, azalpen teoriko horrek lexikogintzan eman dezakeen laguntza finkatzen saiatu gara.#6#7#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#2###lehenik#Beginning## lista#False#False#---#NN#<4> Lehenik, atzizki eta aurrizkien bidezko eratorpen-prozesuak aztertu dira hiru hizkuntzetan, <5> bereziki eratorpen-oinarri modura aditza dutenak edo eratorri modura aditza ematen dutenak arakatuz; <6> ondorioz, bi desberdintasun nagusi aurkitu dira: euskararen barruan atzizki eta aurrizkien bidezko eratorpenen arteko, eta euskal eratorrien eta eratorri erromanikoen artekoa.#4#6#<7> Bigarrenik, bi desberdintasun horietarako azalpen teoriko bat bilatu eta aurkitu da. <8> Hirugarrenik, azalpen teoriko horrek lexikogintzan eman dezakeen laguntza finkatzen saiatu gara.#7#8#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0#lehenik#Beginning#bigarrenik#Beginning## ondorioa#True#False#---#NS#<4> Lehenik, atzizki eta aurrizkien bidezko eratorpen-prozesuak aztertu dira hiru hizkuntzetan, <5> bereziki eratorpen-oinarri modura aditza dutenak edo eratorri modura aditza ematen dutenak arakatuz;#4#5#<6> ondorioz, bi desberdintasun nagusi aurkitu dira: euskararen barruan atzizki eta aurrizkien bidezko eratorpenen arteko, eta euskal eratorrien eta eratorri erromanikoen artekoa.#6#6#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###ondorioz#Beginning## metodoa#False#False#---#NS#<4> Lehenik, atzizki eta aurrizkien bidezko eratorpen-prozesuak aztertu dira hiru hizkuntzetan,#4#4#<5> bereziki eratorpen-oinarri modura aditza dutenak edo eratorri modura aditza ematen dutenak arakatuz;#5#5#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###arakatuz#End## lista#False#False#---#NN#<7> Bigarrenik, bi desberdintasun horietarako azalpen teoriko bat bilatu eta aurkitu da.#7#7#<8> Hirugarrenik, azalpen teoriko horrek lexikogintzan eman dezakeen laguntza finkatzen saiatu gara.#8#8#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0#bigarrenik#Beginning#hirugarrenik#Beginning## elaborazioa#True#False#---#NS#<10> Edozein azalpen teorikok argitu behar dituen bi desberdintasunak, zehazkiago, hauexek dira: <11> a) euskarak atzizki ugari baditu ere, <12> oso aurrizki gutxi dauka, <13> eta b) desoreka hori ez dago inola ere hizkuntza erromanikoetan. <14> Gure hipotesiak, euskararen eta hizkuntza erromanikoen ezaugarri sintaktiko bat morfologiaraino estrapolatuko du: <15> eratorpenean ere euskarak egituraren burua edo gunean eskuinaldean jartzen du, eta hizkuntza erromanikoek ezkerraldean.#13#15#<16> Hau hobeto azaltzeko, <17> kontutan hartu behar da hizkuntza erromanikoen aurrizkiek bi eratara jokatzen dutela: <18> buru baten modifikatzaile modura jokatzen dutenak, buru horren ezkerraldean ager daitezke (refer / rehacer, desfer / deshacer, predir / predecir), <19> eta buru modura jokatzen dutenak ere, lehenengo gunean kokatzen dira, <20> osagarria eskuinaldean hartzen baitute (eslomar-se / desplomarse, desfullar / deshojar). <21> Lehenengo kasuan, aurrizkiak buruaren zehaztasun bat adierazten du <22> (predecir eratorria, decir oinarriburuaren zehaztasun bat da: aurretik esan, baina esan, azken finean); <23> bigarren kasuan, aurrizkia bera da burua, <24> osagarria eratorpen-oinarria delarik; <25> izan ere, Prehistoria ez da historia oinarri-osagarriaren zehaztasun bat, oinarria (historia) ez den bestelako gauza bat baizik). <26> Euskarak bere aldetik, lehenengo eredua baino ez dauka eskuragarri, bi ikuspegitatik egiazta daitekeenaren arabera: <28> aurrean kokatuz <27> Lehenik, erromantikoetan aurreko era bietara jokatzen duen des- atzizki mailegatuak, desegin eratorrian, egin oinarri-buruaren modifikatzaile modura jokatzen du <29> (egitearen alderantzizkoa), <30> baina aurrizki-osagarria/oinarriburua eredua aurkitu nahi dugunean (deshojar), <31> desostatu gaizki eginda dagoela beha daiteke nonbait; <32> ber-/bir- 're-' eta ez- 'in-/des-' aurrizkiek ere, horrelaxe jokatzen dute. <33> Ondorio lexikografikoei begira, lehenik desostatu bezalakoak egiteko eragozpenak azpimarratuko genituzke hitzaldi honetan. <34> Bigarrenik, agerian utziko genuke hizkuntza erromanikoen (eta ingelesen) aurrizki-burua/oinarri-osagarriaren euskal ordaina oinarriosagarria/ atzizki-burua dela zuzen-zuzenean. <35> Honek laguntza paregabea emango du gaurko lexikogintzan: <36> des1 hoja2 r ?hosto2 gabe1 tu bezalako saioetatik haruntzago, kontutan hartu beharko dugu hostoak2 galdu/kendu1 bezalako aukera, <37> baina bereziki, pozoin-du 'envenenar', bigun-du 're-blandecerse', lerro-ka-tu 'a-linear', irin-ez-ta-tu 'en-harinar', lur-reratu 'a-terrizar' direlako "jauziak" estandartzat hartu beharko dira, <38> a-, des-, en-, es-, in- edo re- bezalako aurrizkien ordainak aurkitzerakoan <39> bide emankorrak eriden nahi baditugu.#18#38#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#2#####ZALANTZA: Hau BIRFORMULAZIOA izan daiteke.# ebidentzia#True#False#---#NS#<10> Edozein azalpen teorikok argitu behar dituen bi desberdintasunak, zehazkiago, hauexek dira: <11> a) euskarak atzizki ugari baditu ere, <12> oso aurrizki gutxi dauka, <13> eta b) desoreka hori ez dago inola ere hizkuntza erromanikoetan.#10#13#<14> Gure hipotesiak, euskararen eta hizkuntza erromanikoen ezaugarri sintaktiko bat morfologiaraino estrapolatuko du: <15> eratorpenean ere euskarak egituraren burua edo gunean eskuinaldean jartzen du, eta hizkuntza erromanikoek ezkerraldean.#14#15#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###### prestatzea#True#False#---#SN#<10> Edozein azalpen teorikok argitu behar dituen bi desberdintasunak, zehazkiago, hauexek dira:#10#10#<11> a) euskarak atzizki ugari baditu ere, <12> oso aurrizki gutxi dauka, <13> eta b) desoreka hori ez dago inola ere hizkuntza erromanikoetan.#12#13#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#1#####hauexek dira:# lista#False#False#---#NN#<11> a) euskarak atzizki ugari baditu ere, <12> oso aurrizki gutxi dauka,#11#12#<13> eta b) desoreka hori ez dago inola ere hizkuntza erromanikoetan.#13#13#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0#a)#Beginning#eta b)#Beginning## kontrastea#False#False#---#NN#<11> a) euskarak atzizki ugari baditu ere,#11#11#<12> oso aurrizki gutxi dauka,#12#12#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0#ugari#Middle#gutxi#Middle## elaborazioa#False#False#---#NS#<14> Gure hipotesiak, euskararen eta hizkuntza erromanikoen ezaugarri sintaktiko bat morfologiaraino estrapolatuko du:#14#14#<15> eratorpenean ere euskarak egituraren burua edo gunean eskuinaldean jartzen du, eta hizkuntza erromanikoek ezkerraldean.#15#15#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###ere#Middle## elaborazioa#True#False#---#NS#<16> Hau hobeto azaltzeko, <17> kontutan hartu behar da hizkuntza erromanikoen aurrizkiek bi eratara jokatzen dutela: <18> buru baten modifikatzaile modura jokatzen dutenak, buru horren ezkerraldean ager daitezke (refer / rehacer, desfer / deshacer, predir / predecir), <19> eta buru modura jokatzen dutenak ere, lehenengo gunean kokatzen dira, <20> osagarria eskuinaldean hartzen baitute (eslomar-se / desplomarse, desfullar / deshojar). <21> Lehenengo kasuan, aurrizkiak buruaren zehaztasun bat adierazten du <22> (predecir eratorria, decir oinarriburuaren zehaztasun bat da: aurretik esan, baina esan, azken finean); <23> bigarren kasuan, aurrizkia bera da burua, <24> osagarria eratorpen-oinarria delarik; <25> izan ere, Prehistoria ez da historia oinarri-osagarriaren zehaztasun bat, oinarria (historia) ez den bestelako gauza bat baizik).#18#25#<26> Euskarak bere aldetik, lehenengo eredua baino ez dauka eskuragarri, bi ikuspegitatik egiazta daitekeenaren arabera: <28> aurrean kokatuz <27> Lehenik, erromantikoetan aurreko era bietara jokatzen duen des- atzizki mailegatuak, desegin eratorrian, egin oinarri-buruaren modifikatzaile modura jokatzen du <29> (egitearen alderantzizkoa), <30> baina aurrizki-osagarria/oinarriburua eredua aurkitu nahi dugunean (deshojar), <31> desostatu gaizki eginda dagoela beha daiteke nonbait; <32> ber-/bir- 're-' eta ez- 'in-/des-' aurrizkiek ere, horrelaxe jokatzen dute. <33> Ondorio lexikografikoei begira, lehenik desostatu bezalakoak egiteko eragozpenak azpimarratuko genituzke hitzaldi honetan. <34> Bigarrenik, agerian utziko genuke hizkuntza erromanikoen (eta ingelesen) aurrizki-burua/oinarri-osagarriaren euskal ordaina oinarriosagarria/ atzizki-burua dela zuzen-zuzenean. <35> Honek laguntza paregabea emango du gaurko lexikogintzan: <36> des1 hoja2 r ?hosto2 gabe1 tu bezalako saioetatik haruntzago, kontutan hartu beharko dugu hostoak2 galdu/kendu1 bezalako aukera, <37> baina bereziki, pozoin-du 'envenenar', bigun-du 're-blandecerse', lerro-ka-tu 'a-linear', irin-ez-ta-tu 'en-harinar', lur-reratu 'a-terrizar' direlako "jauziak" estandartzat hartu beharko dira, <38> a-, des-, en-, es-, in- edo re- bezalako aurrizkien ordainak aurkitzerakoan <39> bide emankorrak eriden nahi baditugu.#26#38#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###### elaborazioa#True#False#---#NS#<16> Hau hobeto azaltzeko, <17> kontutan hartu behar da hizkuntza erromanikoen aurrizkiek bi eratara jokatzen dutela: <18> buru baten modifikatzaile modura jokatzen dutenak, buru horren ezkerraldean ager daitezke (refer / rehacer, desfer / deshacer, predir / predecir), <19> eta buru modura jokatzen dutenak ere, lehenengo gunean kokatzen dira, <20> osagarria eskuinaldean hartzen baitute (eslomar-se / desplomarse, desfullar / deshojar).#16#18#<21> Lehenengo kasuan, aurrizkiak buruaren zehaztasun bat adierazten du <22> (predecir eratorria, decir oinarriburuaren zehaztasun bat da: aurretik esan, baina esan, azken finean); <23> bigarren kasuan, aurrizkia bera da burua, <24> osagarria eratorpen-oinarria delarik; <25> izan ere, Prehistoria ez da historia oinarri-osagarriaren zehaztasun bat, oinarria (historia) ez den bestelako gauza bat baizik).#21#25#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#2###lehenengo kasuan#Beginning## prestatzea#True#False#---#SN#<16> Hau hobeto azaltzeko, <17> kontutan hartu behar da hizkuntza erromanikoen aurrizkiek bi eratara jokatzen dutela:#16#17#<18> buru baten modifikatzaile modura jokatzen dutenak, buru horren ezkerraldean ager daitezke (refer / rehacer, desfer / deshacer, predir / predecir), <19> eta buru modura jokatzen dutenak ere, lehenengo gunean kokatzen dira, <20> osagarria eskuinaldean hartzen baitute (eslomar-se / desplomarse, desfullar / deshojar).#18#20#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0#####bi eratara:# helburua#False#False#---#SN#<16> Hau hobeto azaltzeko,#16#16#<17> kontutan hartu behar da hizkuntza erromanikoen aurrizkiek bi eratara jokatzen dutela:#17#17#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0#-tzeko#End#### kontrastea#True#False#---#NN#<18> buru baten modifikatzaile modura jokatzen dutenak, buru horren ezkerraldean ager daitezke (refer / rehacer, desfer / deshacer, predir / predecir),#18#18#<19> eta buru modura jokatzen dutenak ere, lehenengo gunean kokatzen dira, <20> osagarria eskuinaldean hartzen baitute (eslomar-se / desplomarse, desfullar / deshojar).#19#20#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###eta... ere#Multiple## kausa#False#False#---#NS#<19> eta buru modura jokatzen dutenak ere, lehenengo gunean kokatzen dira,#19#19#<20> osagarria eskuinaldean hartzen baitute (eslomar-se / desplomarse, desfullar / deshojar).#20#20#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###bait-#Middle## lista#True#False#---#NN#<21> Lehenengo kasuan, aurrizkiak buruaren zehaztasun bat adierazten du <22> (predecir eratorria, decir oinarriburuaren zehaztasun bat da: aurretik esan, baina esan, azken finean);#21#22#<23> bigarren kasuan, aurrizkia bera da burua, <24> osagarria eratorpen-oinarria delarik; <25> izan ere, Prehistoria ez da historia oinarri-osagarriaren zehaztasun bat, oinarria (historia) ez den bestelako gauza bat baizik).#23#25#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0#lehenengo#Beginning#bigarren#Beginning## elaborazioa#False#False#---#NS#<21> Lehenengo kasuan, aurrizkiak buruaren zehaztasun bat adierazten du #21#21#<22> (predecir eratorria, decir oinarriburuaren zehaztasun bat da: aurretik esan, baina esan, azken finean);#22#22#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###### ebidentzia#True#False#---#NS#<23> bigarren kasuan, aurrizkia bera da burua, <24> osagarria eratorpen-oinarria delarik;#23#24#<25> izan ere, Prehistoria ez da historia oinarri-osagarriaren zehaztasun bat, oinarria (historia) ez den bestelako gauza bat baizik).#25#25#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###izan ere#Beginning## konjuntzioa#False#False#---#NN#<23> bigarren kasuan, aurrizkia bera da burua,#23#23#<24> osagarria eratorpen-oinarria delarik;#24#24#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###-larik#End## elaborazioa#True#False#---#NS#<26> Euskarak bere aldetik, lehenengo eredua baino ez dauka eskuragarri, bi ikuspegitatik egiazta daitekeenaren arabera:#26#26#<28> aurrean kokatuz <27> Lehenik, erromantikoetan aurreko era bietara jokatzen duen des- atzizki mailegatuak, desegin eratorrian, egin oinarri-buruaren modifikatzaile modura jokatzen du <29> (egitearen alderantzizkoa), <30> baina aurrizki-osagarria/oinarriburua eredua aurkitu nahi dugunean (deshojar), <31> desostatu gaizki eginda dagoela beha daiteke nonbait; <32> ber-/bir- 're-' eta ez- 'in-/des-' aurrizkiek ere, horrelaxe jokatzen dute. <33> Ondorio lexikografikoei begira, lehenik desostatu bezalakoak egiteko eragozpenak azpimarratuko genituzke hitzaldi honetan. <34> Bigarrenik, agerian utziko genuke hizkuntza erromanikoen (eta ingelesen) aurrizki-burua/oinarri-osagarriaren euskal ordaina oinarriosagarria/ atzizki-burua dela zuzen-zuzenean. <35> Honek laguntza paregabea emango du gaurko lexikogintzan: <36> des1 hoja2 r ?hosto2 gabe1 tu bezalako saioetatik haruntzago, kontutan hartu beharko dugu hostoak2 galdu/kendu1 bezalako aukera, <37> baina bereziki, pozoin-du 'envenenar', bigun-du 're-blandecerse', lerro-ka-tu 'a-linear', irin-ez-ta-tu 'en-harinar', lur-reratu 'a-terrizar' direlako "jauziak" estandartzat hartu beharko dira, <38> a-, des-, en-, es-, in- edo re- bezalako aurrizkien ordainak aurkitzerakoan <39> bide emankorrak eriden nahi baditugu.#27#38#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###### lista#True#False#---#NN#<28> aurrean kokatuz <27> Lehenik, erromantikoetan aurreko era bietara jokatzen duen des- atzizki mailegatuak, desegin eratorrian, egin oinarri-buruaren modifikatzaile modura jokatzen du <29> (egitearen alderantzizkoa), <30> baina aurrizki-osagarria/oinarriburua eredua aurkitu nahi dugunean (deshojar), <31> desostatu gaizki eginda dagoela beha daiteke nonbait; <32> ber-/bir- 're-' eta ez- 'in-/des-' aurrizkiek ere, horrelaxe jokatzen dute. <33> Ondorio lexikografikoei begira, lehenik desostatu bezalakoak egiteko eragozpenak azpimarratuko genituzke hitzaldi honetan.#27#33#<34> Bigarrenik, agerian utziko genuke hizkuntza erromanikoen (eta ingelesen) aurrizki-burua/oinarri-osagarriaren euskal ordaina oinarriosagarria/ atzizki-burua dela zuzen-zuzenean. <35> Honek laguntza paregabea emango du gaurko lexikogintzan: <36> des1 hoja2 r ?hosto2 gabe1 tu bezalako saioetatik haruntzago, kontutan hartu beharko dugu hostoak2 galdu/kendu1 bezalako aukera, <37> baina bereziki, pozoin-du 'envenenar', bigun-du 're-blandecerse', lerro-ka-tu 'a-linear', irin-ez-ta-tu 'en-harinar', lur-reratu 'a-terrizar' direlako "jauziak" estandartzat hartu beharko dira, <38> a-, des-, en-, es-, in- edo re- bezalako aurrizkien ordainak aurkitzerakoan <39> bide emankorrak eriden nahi baditugu.#34#38#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0#lehenik#Beginning#bigarrenik#Beginning## ondorioa#True#False#---#NS#<28> aurrean kokatuz <27> Lehenik, erromantikoetan aurreko era bietara jokatzen duen des- atzizki mailegatuak, desegin eratorrian, egin oinarri-buruaren modifikatzaile modura jokatzen du <29> (egitearen alderantzizkoa), <30> baina aurrizki-osagarria/oinarriburua eredua aurkitu nahi dugunean (deshojar), <31> desostatu gaizki eginda dagoela beha daiteke nonbait; <32> ber-/bir- 're-' eta ez- 'in-/des-' aurrizkiek ere, horrelaxe jokatzen dute.#27#32#<33> Ondorio lexikografikoei begira, lehenik desostatu bezalakoak egiteko eragozpenak azpimarratuko genituzke hitzaldi honetan.#33#33#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###ondorio#Beginning## elaborazioa#True#False#---#NS#<28> aurrean kokatuz <27> Lehenik, erromantikoetan aurreko era bietara jokatzen duen des- atzizki mailegatuak, desegin eratorrian, egin oinarri-buruaren modifikatzaile modura jokatzen du <29> (egitearen alderantzizkoa), <30> baina aurrizki-osagarria/oinarriburua eredua aurkitu nahi dugunean (deshojar), <31> desostatu gaizki eginda dagoela beha daiteke nonbait;#27#30#<32> ber-/bir- 're-' eta ez- 'in-/des-' aurrizkiek ere, horrelaxe jokatzen dute.#32#32#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#1###### kontrastea#True#False#---#NN#<28> aurrean kokatuz <27> Lehenik, erromantikoetan aurreko era bietara jokatzen duen des- atzizki mailegatuak, desegin eratorrian, egin oinarri-buruaren modifikatzaile modura jokatzen du <29> (egitearen alderantzizkoa),#28#27#<30> baina aurrizki-osagarria/oinarriburua eredua aurkitu nahi dugunean (deshojar), <31> desostatu gaizki eginda dagoela beha daiteke nonbait;#30#31#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#2###baina#Beginning## zirkunstantzia#False#False#---#SN#<28> aurrean kokatuz#28#28#<27> Lehenik, erromantikoetan aurreko era bietara jokatzen duen des- atzizki mailegatuak, desegin eratorrian, egin oinarri-buruaren modifikatzaile modura jokatzen du <29> (egitearen alderantzizkoa),#27#29#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#-2#-tuz#End#### same-unit#True#False#---#NN#<27> Lehenik, erromantikoetan aurreko era bietara jokatzen duen des- atzizki mailegatuak, desegin eratorrian, egin oinarri-buruaren modifikatzaile modura jokatzen du#27#27#<29> (egitearen alderantzizkoa),#29#29#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#1###### zirkunstantzia#False#False#---#SN#<30> baina aurrizki-osagarria/oinarriburua eredua aurkitu nahi dugunean (deshojar),#30#30#<31> desostatu gaizki eginda dagoela beha daiteke nonbait;#31#31#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0#-nean#Middle#### interpretazioa#True#False#---#NS#<34> Bigarrenik, agerian utziko genuke hizkuntza erromanikoen (eta ingelesen) aurrizki-burua/oinarri-osagarriaren euskal ordaina oinarriosagarria/ atzizki-burua dela zuzen-zuzenean.#34#34#<35> Honek laguntza paregabea emango du gaurko lexikogintzan: <36> des1 hoja2 r ?hosto2 gabe1 tu bezalako saioetatik haruntzago, kontutan hartu beharko dugu hostoak2 galdu/kendu1 bezalako aukera, <37> baina bereziki, pozoin-du 'envenenar', bigun-du 're-blandecerse', lerro-ka-tu 'a-linear', irin-ez-ta-tu 'en-harinar', lur-reratu 'a-terrizar' direlako "jauziak" estandartzat hartu beharko dira, <38> a-, des-, en-, es-, in- edo re- bezalako aurrizkien ordainak aurkitzerakoan <39> bide emankorrak eriden nahi baditugu.#35#38#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0#####eskuman: laguntza paregabea# elaborazioa#True#False#---#NS#<35> Honek laguntza paregabea emango du gaurko lexikogintzan:#35#35#<36> des1 hoja2 r ?hosto2 gabe1 tu bezalako saioetatik haruntzago, kontutan hartu beharko dugu hostoak2 galdu/kendu1 bezalako aukera, <37> baina bereziki, pozoin-du 'envenenar', bigun-du 're-blandecerse', lerro-ka-tu 'a-linear', irin-ez-ta-tu 'en-harinar', lur-reratu 'a-terrizar' direlako "jauziak" estandartzat hartu beharko dira, <38> a-, des-, en-, es-, in- edo re- bezalako aurrizkien ordainak aurkitzerakoan <39> bide emankorrak eriden nahi baditugu.#36#38#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###### baldintza#True#False#---#NS#<36> des1 hoja2 r ?hosto2 gabe1 tu bezalako saioetatik haruntzago, kontutan hartu beharko dugu hostoak2 galdu/kendu1 bezalako aukera, <37> baina bereziki, pozoin-du 'envenenar', bigun-du 're-blandecerse', lerro-ka-tu 'a-linear', irin-ez-ta-tu 'en-harinar', lur-reratu 'a-terrizar' direlako "jauziak" estandartzat hartu beharko dira,#36#37#<38> a-, des-, en-, es-, in- edo re- bezalako aurrizkien ordainak aurkitzerakoan <39> bide emankorrak eriden nahi baditugu.#38#39#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###ba-#End## kontzesioa#False#False#---#NS#<36> des1 hoja2 r ?hosto2 gabe1 tu bezalako saioetatik haruntzago, kontutan hartu beharko dugu hostoak2 galdu/kendu1 bezalako aukera,#36#36#<37> baina bereziki, pozoin-du 'envenenar', bigun-du 're-blandecerse', lerro-ka-tu 'a-linear', irin-ez-ta-tu 'en-harinar', lur-reratu 'a-terrizar' direlako "jauziak" estandartzat hartu beharko dira,#37#37#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0###baina#Beginning## zirkunstantzia#False#False#---#SN#<38> a-, des-, en-, es-, in- edo re- bezalako aurrizkien ordainak aurkitzerakoan#38#38#<39> bide emankorrak eriden nahi baditugu.#39#39#Z:\Ikerkuntza_RST\RRen patroiak\TERM_RR_GS\TERM50-GS-SU.rs3.rhetdb#0#-rakoan#End####